Bakan Yusuf Tekin; Sri Lanka Ticaret, Gıda Güvenliği ve İş Birliği Bakanı Wasantha Samarasinghe ile başkent Kolombo'da gerçekleşen "Türkiye Sri Lanka Ortak Ekonomik ve Teknik İş Birliği Komisyonu 3. Toplantısı Açılış Oturumu"na katıldı.

 

Burada konuşan Bakan Tekin, Sri Lanka'da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti ifade ederek, pandemi döneminde çevrim içi gerçekleştirilen bir önceki toplantının ardından bu kez yüz yüze bir araya gelmekten ve Türkiye ile Sri Lanka arasındaki ekonomik ve teknik iş birliğini tüm yönleriyle değerlendirme fırsatı bulmaktan büyük memnuniyet duyduğunu kaydetti. Bakan Tekin, "Küresel ekonomi; son yıllarda çok boyutlu ve karmaşık bir dönüşüm sürecinin içinde. Hem ekonomi ile ilgili enstrümanlar değişiyor hem de dünyada jeopolitik dengelerde çok hızlı bir değişim yaşanıyor." değerlendirmesini yaptı.

 

Bölgesel istikrarsızlıklar ve ticaret politikalarında da sertliklerle küresel belirsizliklerin beraberinde geldiğini dile getiren Bakan Tekin konuşmasına, şöyle devam etti: "Tahmin edilen uluslararası çatışmalar belirgin hâle gelmeye başlıyor. Öngörülemeyen çatışmalar dünya sahnesinde gözükmeye başladı. Ukrayna'daki savaş, Gazze'de yaşanan trajedi... Tüm bu bahsettiğimiz siyasi ve ticari ilişkiler, uluslararasını da etkiliyor. Türkiye Cumhuriyeti olarak bütün ilişkilerimizi karşılıklı demokrasi, insan hakları ve barış üzerine kurgulamayı tercih ediyoruz. Bugün de bu gerçekler ışığında Sri Lanka ile ilişkilerimizi geliştirmek için buradayız."

 

Tekin, söz konusu ortamda küresel tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiğine işaret ederek çok taraflı ticaret sisteminin sorgulandığı ve ekonomik yapının temel taşlarının sınandığı bir döneme tanıklık edildiğini belirtti. Tekin, "Türkiye olarak dünyanın tamamındaki ülkelerle bu perspektifte ilişkiler geliştirmek istiyoruz. Bu bağlamda Sri Lanka ile ilişkilerimizi stratejik olarak önemsiyoruz." dedi.

 

Tekin şunları söyledi: "Ülkelerimizin küresel ticaret yolları üzerindeki konumları dikkate alındığında daha güçlü ekonomik ve ticari bağlar kurulması için önemli fırsatları beraberinde getireceğine inanıyoruz. Sri Lanka ile ilişkilerimiz, bu anlayış çerçevesinde son yıllarda önemli gelişme trendine girmiş durumda. Bundan yaklaşık on beş yıl önce karşılıklı olarak açılan büyükelçilikler, geçtiğimiz yıl faaliyete geçen Kolombo Ticaret Müşavirliğimiz ve 2023 yılında başlayan THY seferleri, ilişkilerimizi pozitif yönde etkilemiştir. İki ülke kamuoylarında ve iş çevrelerinde karşılıklı ilgi ve farkındalığın artmasından büyük memnuniyet duyuyoruz. Ticaretimiz hâlen çay, kauçuk, tekstil ürünleri ve buğday unu gibi belirli ürünlerle sınırlı kalmaktadır. Karşılıklı iş birliğimiz; eğitim, sağlık, kültür ve turizm, sanayi, enerji, tarım, ulaştırma, savunma sanayi, afetler ile mücadele ve çevre gibi birçok başlık altında geliştirilmeye muhtaç durumdadır. Mevcut dostane ilişkilerimiz ve karşılıklı güçlü siyasi irade, bu çerçevenin ötesine geçerek çok daha çeşitli ve derinlikli bir iş birliği kuracağımızı göstermektedir. Bu perspektifte Sri Lanka'yı sadece ticari ilişki geliştireceğimiz bir ülke olarak değil, aynı zamanda deniz yollarının kesişim noktasında stratejik bir ortak olarak görüyoruz ve ekonomik kalkınma çabalarına katkı sunmaya hazırız."

 

Gerçekleştirilecek 3. Dönem Ortak Komite Toplantısı'nın, söz konusu potansiyelin somut projelere dönüştürülmesi açısından önemli bir fırsat sunduğunu vurgulayan Bakan Tekin, "Bugün özellikle yeni iş birliği alanlarının belirlenmesi, yatırım olanaklarının çeşitlendirilmesi ve özel sektörlerimizin daha yakın çalışması adına önemli kararlar alacağımıza inanıyorum. Ayrıca aldığımız kararları, Türkiye'ye döndüğümüzde ilgili sektörlerle ve kamuoyuyla da detaylıca paylaşıp ilişkilerimizi geliştirmek için katkılarını talep edeceğiz." dedi.

 

Daha önceki toplantılarda da birçok iş birliği önerisinin gündeme geldiğini belirten Bakan Tekin, "Ticari ve ekonomik ilişkileri kurumsal bir çerçeveye oturtacak anlaşma, protokol ve mutabakat zaptı önerileri üzerinde anlaşma sağlanmıştır." diyerek, bürokratik süreçleri tamamlanmayan anlaşmalarda ilgili de bugünkü toplantılar neticesinde bir hız kazanılacağını ifade etti.

 

Tekin, "İnanıyorum ki bugünkü toplantılar neticesinde bu taslaklar yeniden gözden geçirilecek, önceliklendirilecek ve hızlı bir biçimde uygulamaya geçirilecektir. Örneğin yatırımcıların karşılıklı teşviki ve korunması anlaşması sürecini Sri Lanka'nın yeni yatırım yasası ışığında fazla gecikme yaşamadan başlatabilmeyi ümit ediyoruz. Aynı şekilde eğitim iş birliği anlaşması ve tarım alanındaki mutabakat muhtırasının bugünkü görüşmelerde imzalanarak hayata geçirilebileceğine inanıyorum."

 

Türkiye'nin dünyanın en gelişmiş turizm ve sağlık altyapılarına sahip ülkelerden biri olduğunu belirten Tekin, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

 

"Yazılım ve finansal teknolojiler gibi alanlarda da hızla büyüyen şirketlerimiz de iş birliği imkânlarımız oldukça geniştir. Bahsettiğim bu sektörler olmak üzere Türkiye yaklaşık bugün itibarıyla 115 milyar dolarlık bir hizmet ihracatı gerçekleştirmektedir. Sağlık, turizm ve müteahhitlik gibi sektörlerde dünya çapında birçok ülkede hizmet vermektedir. Sri Lanka'da da çok ciddi bir turizm potansiyeli olduğu hepimizin malumu. Turizm sektörünün geliştirilmesinde Türk şirketlerinin tecrübelerinin Sri Lanka'ya fayda üreteceğine inanıyorum. Türk Hava Yollarının Kolombo uçuşları sadece insanlar arasında değil, ticaret ve turizm ilişkilerinde de çok güçlü bir köprü kurmuştur. Sağlık turizmi açısından da büyük bir potansiyele sahibiz. Türkiye'de bu anlamda hizmet üreten yapılarla Sri Lanka arasında ortak projeler geliştirebiliriz. Birlikte yüksek nitelikli, rekabetçi fiyatlı, tedavi hizmetleri, vize kolaylıkları ve teknolojik altı yapımızda bu alanda dünyada önemli bir aktörüz. Diğer yandan Türk müteahhitlik firmaları dünya çapında projeler üstlenmiş olup özellikle hastane, konut ve turistik tesis inşası alanında Sri Lanka'da başarılı projelere imza atabilecek potansiyel sahiptirler.

 

Deniz taşımacılığı ve balıkçılık alanları da iş birliği anlamında dikkat çekici sektörlerdir. Türkiye, Avrupa'nın en büyük gemi inşa merkezlerinden biri olarak sahil güvenlik botları başta olmak üzere çeşitli deniz araçlarında uygun şartlarla modern çözümler sunmaktadır. Bu kapasiteyi de Sri Lanka'nın ihtiyaçları doğrultusunda ikili ilişkilerimizi geliştirecek bir araç olarak görebiliriz. Yine aynı şekilde Türkiye'de savunma sanayi her geçen gün daha da gelişen bir sektördür. Türkiye bugün kendi savaş uçağını geliştiren bir ülke olarak İHA'lar, zırhlı araçlar, haberleşme ve radar sistemleri gibi birçok alanda dünya çapında rekabetçi ürünler sunmaktadır. Savunma sanayide bu anlamda ikili ilişkilerimizi geliştirebilecek önemli alanlardan bir tanesidir."

 

Bakan Tekin, eğitim kültür ve kalkınma alanlarında da ilişkilerin geliştirebileceğini belirterek Türkiye'nin dünyanın birçok ülkesinden yaklaşık 300 bin civarında yabancı öğrenciye yükseköğretim imkânı sunmakta olduğunu ifade etti. 

 

Türkiye Maarif Vakfının şu an 50'den fazla ülkede eğitim hizmeti sunan ciddi bir pozisyonda olduğuna dikkat çeken Tekin, bu anlamda yükseköğretim alanında Sri Lanka'dan öğrencileri ülkemizde kabul etmeye hazır olduklarını söyleyerek "Maarif Vakfının Sri Lanka'da da eğitim öğretim kurumu açmaya hazır olduğunu ifade etmek isterim." dedi.

 

Bakan Yusuf Tekin, konuşmasında Sri Lanka ile iş birliğini geliştirecek çalışmalara da değinerek "Arkeoloji, tapu-kadastro, şehir planlama, enerji üretimi ve dağıtımı, kadın girişimciliği, tüketici hakları ve kooperatifçilik gibi pek çok alanda bilgi ve tecrübe paylaşımı yapılabilir." ifadelerini kullandı.

 

İki ülke arasındaki protokolün, ilişkilerin geliştirilmesinde bir yol haritası oluşturacağını ve bu yol haritasının Türkiye'deki takipçisi olacağını söyleyen Bakan Tekin, "Türkiye olarak dost ve kardeş Sri Lanka ile her alanda daha güçlü bağlar kurmak için hazır olduğumuzu bir kez daha ifade etmek istiyorum." diye konuştu.

 

Tekin, sözlerini şöyle tamamladı: "Son olarak biz Türkiye olarak ilişki kuracağımız ve kurduğumuz ülkelerin kendi bölgesinde güçlü bir ekonomiye sahip, temel hak ve hürriyetler konusunda güçlü güvenceleri olan, siyasal istikrar açısından güçlü bir ülke olmasına destek olmak istiyoruz. Bu perspektifle ilişkilerimizin her açıdan geliştirilmesine, bu toplantıların vesile olacağına inanıyorum. Emeği geçen herkese teşekkür ederim."